Là quốc gia đứng đầu Đông Nam Á về xuất khẩu (XK) gỗ và các sản phẩm từ gỗ nhưng hàng năm, Việt Nam vẫn phải nhập khẩu một lượng lớn gỗ nguyên liệu từ các quốc gia khác. Dù kim ngạch XK sản phẩm gỗ tăng vượt mức 3 tỷ USD/năm, nhưng trong đó ta đã mất đi 1 tỷ USD cho nhập khẩu (NK) nguyên liệu.
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), trong tháng 9/2014, ước giá trị XK gỗ và các sản phẩm gỗ của Việt Nam đạt 464 triệu USD, đưa giá trị XK 9 tháng đầu năm đạt 4,41 tỷ USD, tăng 13,5% so với cùng kỳ năm 2013.
XK gỗ và các sản phẩm gỗ sang hầu hết các thị trường chính đều tăng, ngoại trừ thị trường Trung Quốc giảm 1,69%; Hoa Kỳ và Nhật Bản có mức tăng trưởng lần lượt là 14,41% và 23,71% so với cùng kỳ năm 2013. Hoa Kỳ, Trung Quốc và Nhật Bản - 3 thị trường nhập khẩu gỗ lớn nhất của Việt Nam chiếm 62,33% tổng giá trị xuất khẩu của mặt hàng này.
Xuất lắm, nhập cũng nhiều
Ông Nguyễn Mạnh Dũng - Trưởng phòng chế biến, Cục Chế biến nông lâm sản thủy sản và nghề muối (Bộ NN&PTNT) cho biết, những năm qua ngành chế biến và XK sản phẩm gỗ đã có những bước phát triển vượt bậc với kim ngạch XK tăng trưởng luôn cao.
Nếu như năm 2000 giá trị kim ngạch XK các sản phẩm gỗ của Việt Nam chỉ khiêm tốn ở mức 214 triệu USD thì đến năm 2004 kim ngạch XK gỗ lần đầu tiên vượt mức 1 tỷ USD, đạt 1,154 tỷ USD. Năm 2013, kim ngạch XK gỗ và các sản phẩm gỗ đạt 5,7 tỷ USD tăng 19,2% so với năm 2012, chiếm khoảng 4,3% thị phần toàn cầu.
Thời gian qua, một số doanh nghiệp XK gỗ đã thực hiện hình thức XK sản phẩm gỗ nội thất trọn gói theo các công trình ở nước ngoài mang lại giá trị gia tăng cao. Dự kiến năm 2014, kim ngạch XK gỗ và các sản phẩm gỗ của Việt Nam sẽ đạt 6,5 tỷ USD.
Điều đáng nói là cùng với những con số XK ấn tượng ấy là những con số NK nguyên liệu gỗ… cũng ấn tượng không kém.
Theo ông Nguyễn Tôn Quyền - Tổng thư ký Hiệp hội gỗ và lâm sản Việt Nam (Viforest), hiện ngành đồ gỗ trong nước đang phải nhập khẩu tới 4 triệu m³ gỗ/năm, chiếm đến 80% tổng nguyên liệu sử dụng của toàn ngành cho XK. Như vậy dù trong những năm gần đây kim ngạch XK sản phẩm gỗ tăng vượt mức 3 tỷ USD/năm, nhưng trong đó ta đã mất đi 1 tỷ USD cho NK nguyên liệu.